The Bet eða Veðmálið er smásaga eftir Anton Chekhov. Hér segir frá bankastarfsmanni og ungum lögfræðingi sem veðja sín á milli um það hvort dauðarefsing sé betri eða verri en lífstíðarfangelsi. Sagan kom fyrst út árið 1889. Anton Chekov (1860‐1904) var rússneskur smásagnahöfundur, leikritaskáld og læknir. Hann var gríðarlega vinsæll í Rússlandi meðan hann lifði og er enn í dag eitt af stóru nöfnunum í rússneskum bókmenntum. Vilja margir meina að Chekov sé einn fremsti smásagnahöfundur sem uppi hafi verið. Stíll hans er oftast látlaus, en styrkur hans felst einkum í því sem hann velur að segja og kannski enn frekar í þögnunum og því sem hann velur að segja ekki. Alan Davis Drake les á ensku.
Það eru nú liðin um 107 ár síðan Hermann Jónasson hélt erindi sem síðar voru gefin út á bók undir nafninu Draumar. Það fyrra flutti hann í febrúar 1912 og það síðara í maí sama ár. Voru erindin gefin út á bók. Í fyrra erindinu sagði Hermann frá merkilegum draumi sem hann hafði dreymt og varpaði nýju ljósi á Njáls sögu. Í draumnum kom til hans Ketill frá Mörk sem er persóna í sögunni og segir Hermanni að sagan eins og hún sé núna fari ekki rétt með staðreyndir og vill að leiðréttingar verði gerðar öllum heyrinkunnar. Þar kemur m.a. fram að Njála sé skeytt saman úr þremur sögum, Gunnars sögu Hámundarsonar, Höskulds sögu Hvítanessgoða og Brennu-Njálssögu. Hermann þessi var um tíma skólastjóri búnaðarskólans á Hólum og þótti mjög traustur og grandvar maður í alla staði. Þá þótti hann mjög berdreyminn, þ.e. hann dreymdi fyrir alls kyns hlutum. Er þetta stórmerkilegt rit sem varpar nýju ljósi á þetta öndvegisrit okkar Íslendinga og færir okkur sanninn fyrir því að margt býr í draumum. Ingólfur B. Kristjánsson les.
The Cricket on the Hearth er jólasaga eftir Charles Dickens. Sagan kom fyrst út árið 1845. Hér koma margar litríkar persónur við sögu. Þar eru fremst í flokki herra og frú Peerybingle og dularfullur gestur sem leigir herbergi hjá þeim, leikfangasmiðurinn Caleb Plummer, hin blinda dóttir hans, Bertha, og sonurinn Edward sem hvarf í Suður-Ameríku. Einnig kemur við sögu unnusta Edwards, May, sem nú á að giftast nirflinum Tackleton þó hún elski hann ekki. Ruth Golding les á ensku.
Hér er á ferð einstæð aldarfars- og persónulýsing af Norðurlandi hinnar nítjándu aldar frá hendi manns sem á gamals aldri – og þá blindur orðinn – settist niður við blindraritvél er ættmenni hans útveguðu honum og rifjaði upp liðna ævi. Friðrik Guðmundsson (1861–1936) fæddist á Hólsfjöllum uppi og ólst upp á Grímsstöðum á Fjöllum en flutti síðan að Syðra-Lóni á Langanesi þar sem hann bjó flest sín manndómsár, áður en hann fluttist búferlum með fjölskyldu sína til Kanada í byrjun síðustu aldar. Af fádæma stálminni og skarpskyggni bregður Friðrik upp glöggum lýsingum atvinnuhátta, búsetuhátta og þjóðlífs á harðærisárum áttunda og níunda áratugs 19. aldarinnar. Að ógleymdum næmum persónulýsingum samferðarmanna hans, s.s. Kristjáns Jónssonar Fjallaskálds, Páls Ólafssonar skálds og Arnljóts Ólafssonar, fyrsta íslenska hagfræðingsins. Þá vakna fjölmargir sveitungar Friðriks til lífs í litríkum lýsingum hans sem jafnframt eru lýsing lands og þjóðar um hans daga. Endurminningarnar birtust fyrst í Lögbergi Heimskringlu á árunum um og eftir 1930 og urðu strax vinsæl lesning. Þær hafa tvívegis komið út í bókarformi. Hér birtist fyrra bindi af tveimur. Jón B. Guðlaugsson les.
Lynch Towers eigandinn birtist fyrst á íslensku sem framhaldssaga í Þjóðviljanum á árunum 1912-1913. Á ensku kom hún fyrst út árið 1910 undir nafninu The Master of Lynch Towers. Sagan er hádramatísk ástar- og spennusaga, en höfundurinn var gríðarlega vinsæl á sínum tíma og skrifaði yfir 250 skáldsögur meðan hún lifði. Effie Adelaide Rowlands fæddist í Ástralíu árið 1859 og hennar raunverulega nafn var Effie Adelaide Maria Henderson. Ung flutti hún til Englands og giftist þar leikritaskáldinu Cecil Raleigh (Cecil Rowlands) og er höfundarnafn hennar þaðan komið. Hún skildi við Rowlands og giftist þá ítölskum tónlistarmanni, Chevalier Carlo Albanesi. Dóttir þeirra hjóna var hin kunna breska leikkona Meggie Albanesi sem lést einungis tuttugu og fjögurra ára gömul en hafði þá þegar getið sér góðs orðstírs fyrir leik á sviði og í kvikmyndum. Ingólfur B. Kristjánsson les.
Öldungaráðið er syrpa viðtala við elstu kynslóð Íslendinga. Sú kynslóð Íslendinga sem nú er komin á efri ár hefur marga fjöruna sopið og lifað mestu breytingatíma sem orðið hafa á högum lands og þjóðar í aldanna rás. Í þessari syrpu má fræðast um sögu og viðhorf þeirra Íslendinga sem á efri árum líta um öxl og rifja upp aðkomu sína að uppbyggingu þess Íslands sem við þekkjum og upplifum á vorum dögum. Tíundi einstaklingurinn sem gengur inn í Öldungaráðið er Guðrún Valdimarsdóttir, fædd 1920. Guðrún er dóttir skáldkonunnar Erlu, einnar hagorðustu konu á Íslandi síðustu aldar, og hefur í ríkum mæli erft hagmælsku móður sinnar, líkt og bróðir hennar, skáldið Þorsteinn Valdimarsson. Þau voru í allstórum hópi systkina er ólust upp í Teigi í Vopnafirði, en Guðrún hefur þó alið aldur sinn á Suðurlandi um áratuga skeið og dvelst nú á Eyrarbakka. Svo sem vænta má er hún margfróð og skemmtin í viðræðu, enda prýðisern. Hér rekur Guðrún nokkra þætti úr lífshlaupi sínu, minningar sínar um foreldra og fjölskyldu, og fer með nokkur ljóð. Það er Jón B. Guðlaugsson sem tekur viðtalið.
Skráðu þig í fréttabréf Hlusta.is
Selma Lagerlöf (1858-1940) var sænskur rithöfundur, sem fyrst kvenna hlaut hin virtu bókmenntaverðlaun Nóbels (1909). Hún er kannski helst kunn á Íslandi fyrir sögurnar af Nilla Hólmgeirssyni, en aðrar sögur hennar eins og Gösta Berlings saga nutu einnig töluverðra vinsælda og voru mikið lesnar. Mikið var um að styttri sögur hennar væru þýddar og birtar í tímaritum. Sagan Grafskrift er einmitt fengin úr tímaritinu Nýjum kvöldvökum frá árinu 1916. Tekur hún tæpan hálftíma í flutningi og endurspeglar marga bestu eiginleika Lagerlöf sem höfundar, en í þessari stuttu sögu nær hún að draga upp áhrifaríka mynd af samfélaginu og þeim tvískinnungi sem þar er víða að finna. Jafnframt því er þetta örlagasaga af bestu gerð.
Maríukirkjan í París (Notre Dame de Paris) er betur þekkt undir titlinum Hringjarinn í Notre Dame. Sagan kom fyrst út árið 1831. Victor Hugo (1802-1885) er einn fremsti rithöfundur, skáld og leikskáld Frakka. Nafn hans er órjúfanlega tengt rómantísku stefnunni. Guðmundur Ingi Kristjánsson les.
Skáldsagan Glataði sonurinn (e. The Prodigal Son) eftir Hall Caine kom fyrst út árið 1904 og naut gríðarlegra vinsælda í mörgum löndum. Sir Thomas Henry Hall Caine (1853-1931) var enskur skáldsagnahöfundur. Bækur hans seldust í milljónatali, voru þýddar á fjölmörg tungumál og sumar þeirra hafa verið kvikmyndaðar eða leiknar á sviði. Guðmundur Ingi Kristjánsson les.
Skáldsagan Um saltan sjá heitir á frummálinu Over salten sø. Bjarni Jónsson þýddi. Guðmundur Ingi Kristjánsson les.
Þetta arabíska ævintýri er fengið úr Sögusafni Ísafoldar frá 1893 og segir frá því hvernig borgin Kairo, höfuðborg Egyptalands, varð til. Er þetta stutt og skemmtilegt ævintýri sem að því er við höldum er ekki upprunnið úr sagnabálkinum Þúsund og ein nótt. Þýðingin er góð og hentar bæði ungum sem öldnum. Ingólfur B. Kristjánsson les.
