Ríkisbylting

Guy de Maupassant (1850-1893) var franskur höfundur sem naut mikilla vinsælda í Frakklandi og víðar á síðari hluta 19. aldar. Einbeitti hann sér einkum að smásagnaforminu og hefur ásamt nokkrum öðrum verið talinn hafa rutt brautina fyrir nútíma smásögunni. Það sem einkum hefur þótt einkenna sögur Maupassants er beinskeyttur og að því er virðist áreynslulaus stíll þar sem tvöföld merking, háð og ádeila marrar í hálfu kafi. Þá var það aðall hans að sjá söguefni sem öðrum sást yfir, í hversdagslegum athöfnum daglegs lífs. Sagan Ríkisbylting gerist á þeim tíma þegar Napóleon þriðji, bróðursonur Napóleons Bonaparte, er að missa völdin í Frakklandi eftir að hafa tapað stríði við Prússa árið 1870. Í kjölfarið var hinu svokallaða þriðja lýðveldi komið á fót í Frakklandi. Eins og í mörgum sögum sínum lýsir Maupassant á mjög svo kaldhæðinn hátt hvernig áhrifamenn í frönskum smábæ bregðast við falli hans. Mannlegt eðli er samt við sig og löngunin í vald og vegsemd ríkir í brjóstum margra. Ingólfur B. Kristjánsson les.